TERZİLER
Eskiler derler ki; kumaşı Mustafa Ayık keser, İhsan Külekçi ve Turgut İşlek de diker..Mustafa Ayık'ın İlk dükkânı; önceden Selami Genç'in odun atölyesinin yanında, sonra Hacı Rüştü kahvehanesinin yanında, en sonunda da Salim Ayrancı'nın dükkânının yerindeydi (1).
**Arap Albayrak/Arap terzi : Mustafa Ayık'ın ustasıdır. (Oğlu Tevfik Albayrak.)
**Ramiz Bayoğlu: Yanında çalışanların çoğusu, sonradan kendi dükkânını açtı.
**İhsan Külekçi: Şimdiki Turgut Bakır’ın kırtasiye dükkânının yeri.
**Haydar Altuğ: Hacı Rüştü kahvehanesinin yukarısında.
**Nihat Özaras (2).
**Muhsin ve Tahsin Çubukçu.
**Sırrı Yarbaşı: Çok mütevazi bir kişiliğe sahipti. Dükkânı, Hikmet Gencer hocamızın kaldığı evin zemin katındaydı. Dükkânının önünden geçtiğimde, beni çağırır ve dedemle ilgili bir hatırasını anlatırdı.
**İshak Aydınoğlu.
**Bahattin Hokamlı: Sinirli olsa da kaliteli elbise dikerdi.
**Turgut İşlek: Mustafa Ayık'ın kalfalarındandır. ''Çırağın iyisi, ustası yokken bellidir.'' imajinasyonuna binaen artık marka bir isimdir. Turgut kalfa (ğelfe) diye anılır. Sonraları, Erzurum Ağır Bakım Fabrikasında çalışmaya başladı.
**Ali Ertuğrul: Hasan Ertuğrul'un kardeşi. Dükkânı, İsak Değer'in dükkânının yanındaydı. Ağzından düşmeyen ağızlığı, üst dudağında iz yapmıştı. Ağızlık yokken bile üst dudağı kavisliydi.
**Ömer ve Osman Babagil. (Temiz-İş terzihanesi)
**Zeki Kutlu: Esprili bir mizaca sahiptir, ayrıca folklör de oynamışlığı var. Bir ara Banyoları (Şifa Palas) çalıştırdı.
**Özdemir Şahiner: Müteşebbis bir mizaca sahip olan Özdemir Şahiner'in sonradan çalıştırdığı lokantanın üst tarafında büyük harflerle restaurant yazısı vardı.
**Bekir Bağdaçiçek: İbrahim Hakkı Hz. mescidinin yanındaydı (3).
**Salih Karaca: Dükkânı Hacı Rüştü kahvehanesinin karşısındaydı. Daha sonra Ankara'ya taşındı.
**Necmettin Atmaca.
**Cahit Kındığı.
**Ulvi Bitlisli: Dükkânı en son, belediye binasının (Şimdiki huzurevi) zemin katındaydı.
**Nurettin Tapur: Dükkânı, Nazir Değerli'nin lokantasının karşısındaydı. Bir ara Büyük Çermiği de işletti.
**Yusuf Kutman ve Orhan Kılıç.
**Beşir Temiz: Dükkânı, Muharrem Sezer'in dükkânının yanındaydı.
**İhsan Kılıç.
**Mehmet Karahan: Çok çabuk pantolon dikerdi.
**Servet ve Selahattin Kekeç.
**Mehmet Taşbaşı: Belediye Başkanlığı da yaptı.
**Ahmet Turan. Dükkânı, Durdağı Atasever'in çapraz karşısındaydı.
Bilen Terzi Zihni Yıldız. Selim Akbaba'nın dükkânının aşağı kısmımdaydı.
**Zeki ve Müstakim Korucuk.
**Hacı Karahan: Diktiği siyah kadife pantolonların her iki dış tarafına kırmızı şerit atıp kendi kreasyonunu oluşturmuştu.
**Selahattin Kekeç: Dükkânı Durdağı Atasever'in karşısındaydı..
**Ramiz Bülbül: Gülok terzihanesi. Tabelada, G harfi değişik bir şekilde yazılmıştı.
**İbrahim Tekin: Özellikle yayın balığı avlamayı severdi.
**Rahmi ve Fehmi Öztürk. Selim Akbaba'nın dükkânının karşısında..
**Hilmi Tosun.
**Şeref Abdurrezak ve Yemen Efe: Daha sonra Erzurum’da Ateş Palas'ın yakınında dükkânını açtı.
**Arif, Turgut ve Yalçın Bakır.
**Salih Ayrancı: Ulu camiye giderken sağda küçük dükkân. Kendi halinde mütevazi bir terziydi.
**Fehim Yazıcı: Dükkanı, Hacı Rüştü kahvehanesinin üstündeydi.
**Tahsin Karaca.
**Hüseyin Sucu. Ortaokulda beraber okuduk.
**Necmettin Kaşıkçı: Dükkanı, Muhsin Zilbeyaz'ın dükkânının yanındaydı. (4)
**Ezamettin Karaduman: Muhittin Karaduman’ın abisi.
**Şükrü Hokamlı: Ustası, Muhsin Çubukçu’dur. Şimdiki İsmail Atmaca’nın dükkânının köşesinde ilk dükkânını açtığında, ustası ziyaret edip makas hediye eder. Daha sonra, karşı kaldırımdaki dükkâna taşındı.
**Mahmut Özkara: Dükkânı Hacı Rüştü kahvehanesinin altındaydı. 1985 senesinde Celal Kadıoğlu'na satıldı. Turgut İşlek ve Bahattin Hokamlı'nın ustası.
KALFALAR: Fevzi Polat, Sebahattin Kantarcı, Muhsin Atmaca, Halis Ayık, Zihni Çubukçu.
KADIN TERZİLER
**Nebahat Temuçin: Yaşar Gözeler’in kızı. Profesyonel bir terziydi ve spiker gibi sesi vardı. İki gazete sayfası büyüklüğünde 2. hamur kağıda basılı pafta ilavesi veren Neue Mode dergisini takip ederdi.
**İmaç Temelli: Evi, şimdiki Sosyete Giyimin karşısındaydı. Elbiseleri evinde dikerdi.
**Hatice Kadıoğlu. Kemal Kadıoğlu’nun eşi. Tanıdıklara elbise dikerdi.
**Nebahat Çelik. (Necmettin Güngör’ün kardeşi.)
**Lütfiye Ayrancı. (Salih Ayrancı'nın eşi.)
**Emine Ayber. (Rıza Ayber'in eşi.)
Meryem Altuğ: Hüseyin Altuğ'un eşi. Çermiktepe Mahallesinin, bütün kadın ve çocuklarının elbiselerini dikerdi.
******
Takım elbiselerimizi Mustafa Ayık, bazen de Ömer Babagil veya Zeki Kutlu dikerdi. Elbiselik kumaşla terziye gidildiğinde; ‘’Kıpırdama, dik dur sakın nefes alma..’’gibi komutlarla alınan ölçüler deftere yazılarak, falan tarihte provaya gel denilirdi. Elbiseler; Altınyıldız, Bossa ve Arca marka kumaşlardan dikilirdi. Haftanın belirli günlerinde ütü yapılırdı. Ütü çok ağırdı ve odun kömürüyle ısıtılırdı. Ceketin oval kısımları ütü masasına alınıp ütülenirdi. Terzi dükkânında çırak özellikle de kalfa olmak bir ayrıcalıktı. Mesela Turgut İşlek denilmezdi de Turgut Kalfa (Ğelfe) denilirdi. Dışarıda haylazlık yapan çıraklar, ustaya şikayet edilirdi. Terzi dükkânları aynı zamanda sohbet mekânıydı. Hasankale eşrafı, Hacı Rüştü kahvesinin veya belirli terzi dükkânlarının müdavimleriydiler.
İthal sentetik kumaşlardan yapılan konfeksiyon ürünler, terzilik sektörünü öldürdü.
DİPNOTLAR
1-Bir ramazan bayramı öncesi, elbisesini alan para vermeden gidenlerin hepsi şöyle der;
-Sağol Mustafa usta, bayramdan sonra görüşürüz. Çalışan kalfaların hepsi de evlidir ve usta bayram harçlığı verememenin ızdırabını yaşamaktadır. Tam o sırada oğlu Yücel dükkâna gelir ve şöyle der;
-Baba, anam kadayıf, ceviz ..... istedi. Mustafa ayık şöyle der;
-Kurtuluş Bayramı bundan iyi, hiç değilse masrafı yok. Günde 4 paket sigara içen, Adnan Bayrakçı'nın açtığı kredi ile kalfalara bayram harçlığı verilir.
2- Amcam Nihat Özaras, Baki İncesu, Ali Rıza ve Edip Temuçin kayak sporu yapmaktaydılar. 1946 kışında; Erzurum-Sarıkamış arasında yapılan sürat müsabakalarında Nihat Özaras birinci, Edip Temuçin ise ikinci olmuştur. Ekonomik imkansızlıklar neticesinde, yarışmanın yapıldığı Sarıkamış’a kayak yaparak gitmişlerdir.
3-Bekir ustanın evi şimdiki Selim Akbaba’nın evlerinin yerindeydi. Bekir usta ve Hediye abla bir gün trenle İzmit’ten dönerken, Yasin Şimşek (Profesör) davul-zurna ve üst düzey memurlarla karşılama töreni düzenleyip evlerine kadar eşlik eder. Sonradan Hediye abla şöyle der;
-Gız anam etlerım yere töküldi..
4-Mustafa Ayık’ın dükkânına müşteri gelir ve 2 saat içinde fitilli kadifeden elbise dikmesini ister. Mustafa Ayık da, müşteriyi Necmettin Kaşıkçı’ya yollar. Usta, müşteriyi kaldırıma yatırıp tebeşirle etrafını çizer. 2 saatte de elbiseyi diker.
***********
MÜZİK BUKETİ
Yıkıldı gönül tahtım. (Behiye Aksoy)
Kader torbası. (Müslüm Gürses)
Gözümün yaşı dinmez. (Güzin Aksen)
Nideyim. (Tüdanya)